ابزار گیت ( Git ) یکی از پرکاربرد ترین نرم افزارهایی می باشد که شما می توانید با استفاده از آن به بهترین نحو پروژهای خود را برنامه ریزی کرده و به مدیریت هر یک از آن ها بپردازید. در واقع تعریف کلی آن ابزار مدیریت توسعه نرم افزار و ورژن کنترل است. بسیاری این تصور را دارند که کار کردن با آن بسیار سخت می باشد اما باید بگوییم اگر کار کردن با آن را یاد بگیرید می توانید به بهترین نحو ممکن از آن استفاده کنید. این ردیاب برای اولین بار توسط لینوکس پایه گذاری شد و بعد از مدتی انتشار یافت. همانطور که می دانید سازنده این برنامه لینوس تروالدز است که با پروژه لینوکس توانست به موفقیت های بزرگی دست پیدا کند. اولین تاریخ انتشار این برنامه به صورت رایگان در سال 2005 اتفاق افتاد که کاربر می توانست به راحتی از آن استفاده کند. اما دو ماه بعد یعنی در ماه آوریل همان سال این نرم افزار دوباره با تغییرات فراوان به عنوان یک برنامه کنترل گر به بازار عرضه شد.

فهرست عناوین :

  • ابزار گیت ( Git ) چیست؟
  • ساخت اکانت در گیت
  • کاربرد‌های گیت Git
  • انواع رابط های کاربری گیت
  • دسترسی به اطلاعات در ابزار گیت ( Git )
  • ایجاد تغییرات در پایگاه داده
  • اجرایی کردن دستورها در ابزار گیت
  • مزایای استفاده از گیت

ابزار گیت ( Git ) چیست؟

در واقع گیت نرم افزاری است که می توانید از آن بهترین کارایی را در ارتباط با مدیریت پروژه داشته باشید. بهتر است برای توسعه و ارتقا هر یک از داده های خود از این نرم افزار استفاده نمایید زیرا به راحتی می توانید فعالیت های کاربران مختلفی که بر روی پروژه شما کار می کنند را در دسترس داشته باشید و بر روی تمامی حرکات آن ها نظارت کنید. یعنی به طور کلی این نرم افزار بسیار کاربردی کمک می کند تا به بهترین شکل پروژه های خود را مدیریت کنید. فرض کنید پروژه ای با زبان برنامه نویسی پایتون را در دست دارید و افراد دیگری نیز بر روی آن کار می کنند در اینجا می توانید کدهایی که توسط افراد مختلف نوشته شده است را ببینید و در صورت نقص هر یک از آن ها مشکلات موجود را بررسی و اصلاح نمایید. ابزار گیت ( Git ) در واقع قابلیت مدیریت ورژن های مختلف برنامه لینوکس را دارد. از همین رو برای بسیاری از برنامه نویسان به عنوان یک اصلی اساسی محسوب میشود، بنابراین هنگامی که چندین نفر بر روی آن کار می کنند باید تمرکز بر روی انجام و وارد کردن کدها باشد تا به راحتی بتوانند آن را کنترل کنند.

ساخت اکانت در گیت

برای طراحی این مورد از نرم افزارهای  Bitkeeper و Monotone کمک گرفته شده است که در ابتدا با نسخه سطح پایینی ساخته شد و بعد از آن با توجه به پیشرفتی که داشت توانست تمامی نسخه ها را پوشش دهد. در واقع برای آشنایی با فرمت فایل ها و نحوه ذخیره شدن کدها تصمیم گرفته شد تا در ساده ترین شکل ممکن برنامه ریزی شود. برای پیاده سازی آن از ابزارهای ویژه ای مانند تصویرسازی و جستجو استفاده شده است که تاریخچه کدها را نشان می داد. این نرم افزار برای ادغام سازی و تغییرهای جدید مورد بررسی قرار گرفت و چند سال بعد با تحولی فراوان دوباره در دسترس کاربران قرار گرفت. بهتر است در ساخت گیت هر شاخه ای را به صورت جداگانه به همراه رابطه وراثتی استفاده نمایید. این مورد به گونه ای است که سازنده آن را به صورتی طراحی کرده که سرعت زیادتری نسبت به نرم افزارهای دیگر داشته باشد. برای ساخت اکانت در گیت ( Git ) می توانید بر روی این کلمه کلیک کرده تا به سایت اصلی آن دسترسی پیدا کنید.

کاربرد‌های گیت Git

  • نرم افزار گیت ( Git ) کاربردهای متنوعی دارد اما این بستگی به این دارد که شما چگونه از آن اطلاعات بارگذاری شده استفاده می کنید به همین دلیل بهتر است قبل از آنکه با ابزار کار کنید آموزش های لازم را ببینید تا دچار سردرگمی نشوید.
  • کنترل سیستم به شما اجازه می دهد تا به راحتی تمامی کدهای ذخیره سازی شده توسط دیگر افراد را مشاهده کرده و بر حسب آن برنامه های خود را جلو ببرید.
  • مشاهده تاریخچه کدها و دسترسی به ورژن های ثبت شده از دیگر کاربردهای آن می باشد.
  • سرعت زیاد نسبت به دیگر رقبا.
  • امکان نصب بر روی تمامی سیستم عامل ها.
  • از جمله مهم ترین کاربردها و خصوصیات آن می توانیم به برقراری اتصال با پروتکل های Http، SSH و FTP اشاره کنیم.
  • یکپارچه سازی با محیط برنامه نویسی مختلف ( IDE ).

انواع رابط های کاربری گیت

گیت های کاربردی به علت اینکه منبع باز ( Open source ) هستند می توانید از انواع های مختلف آن ها برحسب نیاز خود استفاده نمایید.

  • SourceForge
  • Savannah
  • GitHub
  • GitLab
  • BitBucket

نحوه دسترسی به اطلاعات در ابزار گیت ( Git )

برای دسترسی به فایل ها نیازمند کامپیوتر خود نیستید و اگر اطلاعات را به صورت CVCS به اجرا در آورید می توانید به راحتی بر روی هر سیستمی دوباره به آن ها را پیدا کنید. البته ناگفته نماند که هیچ تغییری برای نشان دادن اطلاعات وجود ندارد و فکر نکنید که چون این اطلاعات به این صورت ذخیره شده اند شما باید وقت زیادی را برای بازیابی آن ها صرف کنید. بنابراین به سادگی می توانید با تمام داده های مورد نظر را مشاهده کنید. شما می توانید به اطلاعاتی که مربوط به چند ماه گذشته است دسترسی پیدا کنید زیرا این داده ها در محل سرور وجود دارد و اطلاعات اگر بر روی سیستم ذخیره نباشند می توانید به آن ها دسترسی پیدا کنید و دوباره آن ها را دانلود کنید. پس اگر به اطلاعات نیاز داشتید می توانید آن ها را بازیابی نمایید و این به گونه ای است که اگر فایل مرتبط با فعالیت یک ماه پیش شما باشد نمایش می گیرد و از آن می توانید بهره بگیرید. برای وصل شدن به آن نیازی به VPN ندارید به راحتی با وارد کردن اطلاعات خود می توانید وارد شوید. تغییرات می تواند به صورت های مختلفی برای این ابزار صورت بگیرد اما توجه داشته باشید که این تغییرات زمانی که شما آفلاین هستید فقط در همان پایگاه ذخیره می شود و پایگاه اصلی تغییری پیدا نمی کند. این مورد بیشتر برای مواقع ضروری رخ می دهد و در این حالت می توانید با ارسال درخواست داده هایتان را بروزرسانی کرده و تغییرات آفلاین خود را انجام دهید.

ایجاد تغییرات در پایگاه داده

برای ایجاد تغییرات در پایگاه داده سه حالت وجود دارد که شامل ویرایش، برچسب گذاری و تغییر مکان است. در واقع در این سه حالت شما هنوز فایل های خود را تغییر نداده و آن ها را به پایگاه اصلی انتقال نداده اید.

اجرایی کردن دستورها در ابزار گیت

برای اینکه بتوانید دستورات را بر روی گیت اجرایی نمایید باید در وهله اول آن را بر روی سیستم خود نصب کنید. کافی است عبارت (نصب گیت بر روی ویندوز) را سرچ کرده و یا با کلی بر روی این عبارت Install Gate in Windows نرم افزار گیت را بر روی کامپیوتر شخصی خود نصب کنبد. بعد از دانلود فایلی برای شما قرار می گیرد که می توانید با نصب آن بر روی ویندوز گیت را اجرایی کنید. در نهایت دستوراتی وجود دارد که با وارد کردن آن ها می توانید مراحل را در سیستم اجرایی نمایید. برخی از دستورهای پرکاربرد به شرح زیر می باشد.

برای اجرایی کردن هر یک از دستورات می توانید بعد از نصب برنامه بر روی صفحه دسکتاپ خود کلیک راست کرده و بر روی گزینه Git bash here کلیک کنید. توجه داشته باشید که برای این مورد حتما باید بر روی این گزینه کلیک کنید چراکه گزینه مشابه دیگری نیز وجود دارد. در نهایت پنجره ای با نام Command line باز می شود که می توانید آخرین تغییرات را بر روی آن اعمال نمایید. بری این کار کافی است عبارت را نوشته و دکمه اینتر را بزنید.

دستور Git Help

این مورد برای دستورات config است و شما به راحتی می توانید با استفاده از اجرایی کردن آن ها دستورات لازم را اعمال نمایید.

ایجاد پوشه اصلی در ابزار گیت ( Git ) :

برای کار کردن با آن لازم است وارد Terminal شده و فرمان Directory پروژه را اجرا نمایید این کار موجب شروع شدن پروژه میشود. بعد از آن باید برای ایجاد پوشه اصلی دستورات مورد نظر را در قسمت Command line وارد نمایید و بعد از آن تغییرات را مشاهده نمایید. در آخر باید عبارت git init <آدرس پوشه اصلی> را وارد کنید.

برای استفاده از گیتی که قبلا ساخته شده است میتوانید این عبارت را وارد کنید. git clone ssh://<user> @ <host> /path/to/repo.git

اما برای اضافه کردن یک فایل جدید باید این مورد را وارد کنید. git add <نام فایل>

اگر موردی را اشتباه وارد کرده اید می توانید به راحتی با اضافه کردن دستور حذف فایل  با این نام git rm –cached <نام فایل> آن را پاک کنید.

بهتر است بعد از مدتی وضعیت کلی را مشاهده کنید. تا اگر نیازی به تغییر در کدها وجود دارد بتوانید آن ها را اعمال کنید. برای مشاهده وضعیت باید عبارت git status را وارد کنید.

اگر اعمال تغییرات با مشکل مواجه شده است می توانید با وارد کردن عبارت Git Diff تفاوت آن ها را مشاهده نمایید.

اطلاعات تاریخچه خود را می توانید با وارد کردن عبارت Git Log استفاده کرده و پیدا کرده و در صورت نیاز آن ها را تغییر دهید.

برای تغییر دادن دستورها نیز می توانید Git Push را در Command line وارد کنید. با این کار به اصطلاح تغییرات را push کرده اید.

برای اعمال تغییرها نیز می توانید از این عبارت Git Commit استفاده کرده تا تغییرات نهایی به ثبت برسد.

برای دستور الحاق برچسب ها باید Git Tag را وارد کرده تا برچسب ها تغییر کنند و بروز شوند.

اگر می خواهید فایلی را به آخرین وضعیت ذخیره شده بازگردانید بهتر است این مورد را اجرا نمایید. git checkout HEAD <نام فایل> و بعد از آن تغییرات ایجاد شده را مشاهده نمایید.

بعضی از تغییرات به صورت خاصی اعمال می شود اگر می خواهید آن ها را برگردانید می توانید این مورد را git revert <commit-id> وارد کنید.

برای اصلاح یک دستور اعمال شده نیز می توانید با وارد کردن git commit -amend آن را ویرایش کنید.

مزایای استفاده از گیت

این نرم افزار با توجه به کاربردی بودن مزایای زیادی دارد که می توانید از آن بهترین استفاده را داشته باشید. در ادامه برخی از مزایای آن را برایتان بازگو خواهیم کرد.

قابلیت افزایش اعضا

یکی از مهم ترین گزینه های بسیار کاربردی ابزار گیت (git) قابلیت افزایش کاربر می باشد. فرض کنید تعداد کمی از اعضا را می توانستید عضو کنید در این صورت این نرم افزار کاربردی قابلیت های به خصوصی را برای افراد ایجاد نمی کرد. اما ابزار گیت (git) به شما اجازه می دهد تا بتوانید افرادی را به پروژه خود اضافه نمایید. در این صورت داده های کلان برای شما قابل نمایش خواهد بود و می توانید بر حسب تغییرات به وجود آمده و با هماهنگی اعضا هر یک از کارهای خود را ادامه دهید.

دارای امنیت بالا

یکی از بهترین راهکارهایی که ابزار گیت ( Git ) ارائه داد رمزگذاری و یا همان هش امن است که با SHA1 نامگذاری و شناسایی شده است و می تواند برای جلوگیری از لو رفتن اطلاعات بسیار عالی باشد. هر یک از فایل هایی که می خواهید آن ها را چک کنید باید با استفاده از Checksum در زمان Checkout آن را بازیابی کنید. زمانی که این اطلاعات را بارگذاری می کنید در Git History با یک فرمت خاص یا ( کامیت ) ذخیره می شود و در صورت داشتن ID مورد نظر می توانید به راحتی اطلاعات خود را بازیابی کنید.

برنچینگ ساده و آسان

برای مدیریت بهتر می توانید از برنچینگ استفاده نمایید و برای حذف ساخت و یا ادغام آن ها باید چند ثانیه صبر کنید تا تغییرات اعمال شود. برنچ ها محیطی را پیدا می کنند که می توانید به صورت کاملا ایده آل آن ها را در پایگاه کدها تغییر دهید. فرقی نمی کند که برنچ تا چه حد بزرگ و کوچک باشد شما می توانید با استفاده از آن شروع به توسعه دادن پروژه خود کنید. این برنچ master همواره می تواند توسط افراد مختلفی درست شود و شما نیز می توانید طبق خط اصلی پروژه آن را تکمیل نمایید.

قابلیت توسعه پذیری

این ابزار می تواند تمام سوابق کدنویسی قبل که آخرین تغییرات بر روی آن اعمال شده است را در مخزن دیگر کپی کرده و با اضافه شدن برنچ ها نیز تغییرات را منتقل کنند تا همان چیزی را که ادغام کرده اید مشاهده نمایید.

جمع بندی

گیت (git) به عنوان یک ابزار مدیریت توسعه نرم افزار و ورژن کنترل ساخته شده است تا علاوه بر برنامه نویسان افراد دیگر برای بارگذاری فایل هایی مانند عکس و متن خود بتوانند از آن استفاده نمایند. با ثبت کردن پروژه های مختلفی که در ارتباط با عکس و یا فیلم و کد می باشند شما می توانید تغییرات بسیاری را بر روی آن ها اعمال نمایید. با بارگذاری پرونده های خود امکان دسترسی چندین کاربر وجود دارد تا به بهترین شکل مخاطب از آن استفاده نماید. علاوه بر آن تمامی تغییراتی را که در پروژه اعمال می کنید برای تمامی کاربران قابل مشاهده است. این ابزار قوی برای تیم ورکینگ بسیار عالی به حساب می آید و پیشنهاد ما به شما این است که اگر مدتی به صورت دورکاری فعالیت می کنید از ابزار گیت (git) استفاده نمایید. مدیریت و ذخیره کدها، دسترسی آفلاین از دیگر ویژگی هایی می باشد که مخاطب را ترغیب به استفاده از آن می کند.